Documenttype

Cijfergegevens

Thema

Personeel

Inleiding

Deze publicatie van BPB is een cijfermatig overzicht van het personeel van de 19 gemeenten en OCMW’s van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Er wordt getracht een beeld te schetsen van de Brusselse plaatselijke ambtenarij in haar geheel, de voornaamste tendensen en het beklemtonen van de bijzondere kenmerken en gelijkenissen van deze besturen​​​​​​.

Deze publicatie van Brussel Plaatselijke Besturen biedt, net zoals de voorbije publicaties van de personeelscijfers op onze website”1, een cijfermatig overzicht van het personeel van de 19 gemeenten en OCMW’s van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er wordt getracht een beeld te schetsen van de Brusselse plaatselijke ambtenarij in haar geheel, de voornaamste tendensen en het beklemtonen van de bijzondere kenmerken en gelijkenissen van deze besturen.

De gegevens die in deze publicatie worden voorgesteld, zijn afkomstig van de gemeenten en OCMW’s via de bijlagen bij de begrotingen van 2024, alsook van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Ze hebben betrekking op het personeel en de personeelsuitgaven. Het personeel wordt in de tabellen opgesplitst op basis van verschillende criteria: de werkrelatie (statutair/contractueel), niveau en graad, geslacht, woonplaats en leeftijdsklasse. Dankzij deze opsplitsing kunnen er kruistabellen opgemaakt worden en kunnen de relaties tussen deze criteria onderzocht worden.

De cijfers betreffende het personeel van de gemeenten en OCMW’s geven de situatie op 30 juni 2023 weer en zijn uitgedrukt in “voltijdse equivalenten” (VTE’s)2. Om de leesbaarheid te vergemakkelijken werd bovendien geopteerd om af te ronden en cijfers na de komma dus niet weer te geven. De cijfers van de gemeenten zijn exclusief de gesubsidieerde leerkrachten3. De cijfers van de OCMW’s geven een overzicht van de OCMW-personeelsleden exclusief de personen tewerkgesteld met een “artikel 60-contract”4. Het personeel van de politiezones, de intercommunales en de gemeentelijke vzw’s5 werden niet in de cijfers van deze focus opgenomen.

 

 

Kernboodschappen

  • De grootte van de Brusselse gemeente-en OCMW-besturen varieert aanzienlijk. Het stadsbestuur en het OCMW van Brussel tellen veel meer personeelsleden dan de andere gemeenten en OCMW’s.
  • De verhouding tussen het aantal inwoners en het aantal gemeentelijke ambtenaren kan per gemeente sterk verschillen. De grootte van de gemeentebesturen hangt immers niet enkel af van het aantal inwoners van de gemeente. Andere gegevens zijn hierbij ook belangrijk, zoals de begrotingsmiddelen van de gemeente, het dienstenaanbod, de eventuele uitbesteding van diensten etc.
  • De personeelsuitgaven vormen de grootste post in de courante uitgaven bij de gemeenten en de tweede grootste post bij de OCMW’s (de grootste post wordt daar ingenomen door de uitbetaling van sociale steunmaatregelen).
  • 64% van de gemeentelijke ambtenaren en 81% van de OCMW-ambtenaren zijn contractuele personeelsleden. De statutaire personeelsleden zijn in de minderheid.
  • Een aanzienlijk aantal personeelsleden heeft een contract in het kader van een subsidie: 11% bij de gemeenten en 17% bij de OCMW’s.
  • De verdeling van de personeelsleden per niveau (A, B, C, D en E) is verschillend bij de gemeenten en OCMW’s en verschilt per bestuur.
  • Bij de OCMW’s is meer dan een derde van het personeel niveau B, waaronder maatschappelijke assistenten en verpleegkundigen die voor hun opdrachten de spilberoepen vormen.
  • Het aandeel statutaire en contractuele personeelsleden varieert naargelang het niveau.
  • Vrouwen zijn in de meerderheid bij de gemeenten en de OCMW’s. Ze vertegenwoordigen 55% van het gemeentepersoneel en 70% van het OCMW-personeel.
  • Bij de gemeenten woont 67% van de plaatselijke ambtenaren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bij de OCMW’s is dit 62%. Het aantal Brusselaars is groter onder de contractuelen dan onder de statutairen.
  • De statutaire personeelsleden zijn gemiddeld ouder dan de contractuelen. De leeftijdspiramide van de statutairen is “omgekeerd”, wat een groot probleem vormt voor de financiering van het pensioenstelsel van het benoemde personeel van de plaatselijke besturen. 

 

    1. Beschikbaar via: https://plaatselijke-besturen.brussels/personeel-brusselse-ocmws-cijfers-op-30-juni-2022 en https://plaatselijke-besturen.brussels/personeel-brusselse-gemeenten-cijfers-op-30-juni-2022

    2. Het gebruik van “voltijdse equivalenten” (VTE) als meeteenheid laat toe de tewerkstelling te vergelijken ondanks de verschillen in termen van aantal werkuren.

    3. Gesubsidieerde leerkrachten zijn leerkrachten van wie het loon volledig betaald wordt door de Vlaamse of de Franse Gemeenschap.

    4. De tewerkstelling overeenkomstig artikel 60 § 7 van de organieke wet betreffende de OCMW’s van 8 juli 1976 is een vorm van sociale ondersteuning die de OCMW’s in staat stelt een persoon aan te werven die verwijderd is van de arbeidsmarkt met het oog op de re-integratie van deze persoon in het socialezekerheidsstelsel en het arbeidsproces.

    5. De gemeenten maken soms gebruik van de vereniging zonder winstoogmerk (vzw) als rechtsvorm voor het organiseren van of deelnemen aan werkdomeinen die onder het gemeentelijk belang vallen, zoals kinderopvang, sport, stadsvernieuwing, huisvesting, cultuur, sociale samenhang of sociale bijstand. Op 28 mei 2024 stonden 116 gemeentelijke vzw’s binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geregistreerd, die aan minstens één van de voorwaarden voldoen zoals voorzien in de ordonnantie van 5 juli 2018 betreffende de specifieke gemeentelijke bestuursvormen en de samenwerking tussen gemeenten.

     

    Raadpleeg eerdere documenten

    Klik hier voor meer informatie