Wijziging van de regels inzake borgtocht en uitstel van de datum waarop elektronische facturering verplicht wordt voor ondernemers bij overheidsopdrachten van beperkte waarde
Het koninklijk besluit van 4 september 2023 tot wijziging van het koninklijk besluit van 14 januari 2013 tot vaststelling van de algemene regels voor de uitvoering van overheidsopdrachten en van het koninklijk besluit van 9 maart 2022 tot vaststelling van de modaliteiten betreffende de verplichting voor ondernemers om gebruik te maken van elektronische facturering in het kader van overheidsopdrachten en concessieovereenkomsten werd op 21 september 2023 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
Dit besluit heeft twee hoofddoelen
- de regels inzake de borgtocht te wijzigen (facultatieve aard en verboden, bedrag, vrijgave, nieuwe verplichting voor de aanbesteder);
- het uitstellen van de datum van inwerkingtreding van de verplichting voor ondernemers om gebruik te maken van elektronischefacturering voor opdrachten van beperkte waarde (OBW's) met een geraamde waarde van meer dan 3 000 euro (exclusief btw).
Wijziging van de regels inzake de borgtocht
Artikel 1 van het voornoemde koninklijk besluit van 4 september 2023 vervangt de inhoud van artikel 25 van het koninklijk besluit van 14 januari 2013 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de vorige tekst betreffen de keuze laten aan de aanbesteder van de beslissing om al dan niet een borgtocht te eisen, behalve in gevallen waarin een dergelijke eis verboden is, en een zekere flexibiliteit bij het bepalen van het bedrag van de borgtocht wanneer deze wordt geëist:
- de borgtocht wordt facultatief voor de aanbesteder, behalve voor overheidsopdrachten en raamovereenkomsten waarvan het bedrag van de gunning minder dan 50 000 euro bedraagt waar deze niet mag geëist worden door de aanbesteder;
- het bedrag van de door de aanbesteder geëiste borgtocht mag voortaan minder dan vijf procent van de waarde van de opdracht bedragen, zonder dat dit een afwijking van de algemene uitvoeringsregels vormt. Het volstaat dat de aanbesteder een bepaling in die zin opneemt in het bestek;
- voor raamovereenkomsten geldt dat, wanneer de aanbesteder in het bestek voorziet in een globale borgtocht voor de raamovereenkomst, het bedrag van de globale borgtocht in beginsel wordt vastgesteld op drie procent van het geraamde bedrag van de raamovereenkomst, maar dat de aanbesteder, mits in het bestek een daartoe strekkende bepaling wordt opgenomen, een lager percentage kan vaststellen;
- de overige regels inzake borgtocht, opgenomen in de artikelen 26 tot en met 33 van voormeld koninklijk besluit, zijn slechts van toepassing voor zover het stellen van een borgtocht wordt geëist door de aanbesteder krachtens artikel 25 van voormeld koninklijk besluit van 14 januari 2013.
Met betrekking tot de vrijgave van de borgtocht wijzigt artikel 2 van het voornoemde koninklijk besluit van 4 september 2023 artikel 33 van het voornoemde koninklijk besluit van 14 januari 2013 als volgt:
- de beslissing van de aanbesteder om een voorlopige en/of definitieve oplevering toe te kennen, verplicht deze laatste om de borgtocht geheel of gedeeltelijk vrij te geven overeenkomstig de artikelen 93, 133, 144 en 158 van het voornoemde koninklijk besluit van 14 januari 2013. De opdrachtnemer is dus niet langer verplicht om een verzoek in die zin in te dienen bij de aanbesteder;
- de gebeurtenis die de termijn voor het vrijgeven van de borgtocht doet ingaan, is ook veranderd: het is de voorlopige en/of definitieve oplevering en niet langer het verzoek om vrijgave van de borgtocht dat moest worden ingediend door de opdrachtnemer.
Tot slot voegt artikel 3 van het voornoemde koninklijk besluit van 4 september 2023 een nieuw artikel 33/1 toe aan het voornoemde koninklijk besluit van 14 januari 2013, dat een nieuwe transparantieverplichting in hoofde van de aanbesteders creëert met betrekking tot de borgtocht. Voortaan moeten de aanbesteders een afzonderlijk elektronisch formulier invullen met betrekking tot de borgtocht, waarin zij aangeven of een borgtocht vereist is en voor welk bedrag. Dit formulier moet worden ingevuld naar aanleiding van de aankondiging van de opdracht bedoeld in de artikelen 62, § 1, en 143, § 1, eerste lid, van de wet van 17 juni 2016 betreffende de overheidsopdrachten of naar aanleiding van de vereenvoudigde aankondiging van de opdracht bedoeld in de artikelen 62, § 2, en 143, § 1, tweede lid, van voornoemde wet.
De bovenstaande bepalingen treden in werking op 1 november 2023.
Uitstel van de verplichting om elektronische facturering te gebruiken voor OBW’s met een geschatte waarde van meer dan
Op 1 maart 2024 worden ondernemers verplicht om hun facturen voor overheidsopdrachten en concessies elektronisch naar de aanbesteders te sturen
- met een geschatte waarde van minder dan 30 000 euro (exclusief btw), maar meer dan 3 000 euro (exclusief btw) en
- waarvan de uitnodiging tot indiening van een offerte vanaf die datum wordt verzonden of waarvan de bestelling vanaf die datum wordt verzonden, bij gebreke aan uitnodiging tot indiening van een offerte.
De datum die aanvankelijk door de federale wetgever werd vastgelegd voor deze overheidsopdrachten en concessieovereenkomsten was 1 november 2023, overeenkomstig artikel 1, 3°, van het koninklijk besluit van 9 maart 2022 tot vaststelling van de modaliteiten betreffende de verplichting voor ondernemers om gebruik te maken van elektronische facturering in het kader van overheidsopdrachten en concessieovereenkomsten.
Eerdere informatie over dit onderwerp is te vinden in de publicatie: https://plaatselijke-besturen.brussels/actualites/op-1-mei-2023-gaat-een-nieuwe-fase-op-het-gebied-van-verplichte-elektronische-facturatie