Hoe funerair erfgoed onderhouden?

Op 12 december 2023 kregen zo’n 35 gemeentelijke verantwoordelijken een primeur: een opleiding over het onderhoud van grafstenen met erfgoedwaarde, georganiseerd door de cel Begrafenissen en Lijkbezorging van Brussel Plaatselijke Besturen.

De dag werd ingevuld met theorie en het uitwisselen van goede praktijken en werd geleid door experten Tamara Ingels (doctor in de kunstgeschiedenis, lid van de vzw Cultuur en Media) en Tom Verhofstadt (coördinator van de inventaris van funerair erfgoed bij urban.brussels en voorzitter van de vzw Epitaaf).

De presentaties verschaften een overzicht van de ordonnantie met betrekking tot het onderhoud van grafmonumenten. Afgezien van de feitelijke definitie van wat onder het begrip "funerair erfgoed" valt of de verantwoordelijkheden van families, bespraken de sprekers in het bijzonder:

• het behoud en het onderhoud door de gemeente gedurende dertig jaar indien er geen erfgenamen zijn;
• het opstellen en publiceren van een lijst van graven met plaatselijk historisch belang (GPHB) door de openbare beheerder;
• het verbod op het verwijderen of verplaatsen van eender welke graftekens.

Een praktijkbezoek aan de begraafplaats van Elsene

In de namiddag trokken de deelnemers naar de begraafplaats van Elsene om kennis uit te wisselen.

Hoe de concessies, afhankelijk van het materiaal (in blauwe hardsteen, wit of zwart marmer, brons of graniet en soms zelfs versierd met glas in lood), restaureren en verval voorkomen? Hoe moeten de hagen worden gesnoeid om het esthetische uiterlijk van de site te behouden? Hoe dit erfgoed op lange termijn behouden? Dit zijn slechts enkele van de vragen waarop werd ingegaan met de deelnemers.

“Het publiek was erg ontvankelijk!” aldus Nicolas Dorville de dag nadien. Het evenement voldeed aan de verwachtingen van de gemeentelijke medewerkers en sloot volledig aan bij een van de opdrachten van Brussel Plaatselijke Besturen. Gezien het grote succes zal deze dag meer dan waarschijnlijk opnieuw worden georganiseerd.